Je kent ze vast wel, die telefoontjes...

Hey 👋,

Oké, laten we eerlijk zijn: wie heeft er nog nooit zo'n telefoontje gehad? "This is PayPal speaking" of "Met Google hier” of een Engels bandje dat de Belastingdienst nog geld krijgt. Ze worden steeds slimmer, overtuigender én... het werkt blijkbaar nog steeds. Want waarom zouden ze anders blijven bellen?

Ik was zelf ook verbaasd toen ik hoorde hoeveel mensen hier nog in trappen. En eerlijk: als je hoort hoe ze het tegenwoordig aanpakken, snap ik ook wel waarom. Met AI-stemmen, Nederlandse teksten en slimme trucs maken ze het steeds lastiger om nep van echt te onderscheiden.

Tijd om dit verder te onderzoeken. Hoe doen ze dit en wat kun je zelf doen.

Duik er maar in 👇

Ja, die telefoontjes…

Die vervelende telefoontjes, je kent ze vast wel. Je telefoon gaat, een onbekend nummer, en voor je het weet hoor je: "This is PayPal speaking, you have 600 euros in your account..." Of je krijgt een 'medewerker' van Google aan de lijn die je vertelt dat je Gmail-account gehackt is. Steeds vaker zijn het ook Nederlandse stemmen, wat het alleen maar overtuigender maakt.

Je hebt vast wel eens zo'n telefoontje gehad. Ze beginnen vaak met goed nieuws: je hebt nog geld tegoed van PayPal. Of ze hebben verdachte transacties gezien op je account en willen je daarvoor waarschuwen. Soms is het Microsoft die belt over je computer, of je bank die je wil behoeden voor fraude. Het klinkt allemaal heel behulpzaam.

Wat ze allemaal gemeen hebben? Ze willen je 'helpen'. Er is altijd haast bij, want er staat geld op het spel of je account moet nu direct beveiligd worden. En het klinkt steeds echter. Waar ze vroeger alleen in het Engels belden met een duidelijk accent, hoor je nu steeds vaker Nederlandse stemmen. Dankzij AI klinken de stemmen ook nog eens verrassend natuurlijk.

Het script is altijd hetzelfde: er is iets aan de hand met je account of je geld, en zij kunnen je helpen om het op te lossen. Het enige wat ze nodig hebben is wat informatie van jou. Een inlogcode bijvoorbeeld, of even samen door wat beveiligingsstappen heen lopen. Voordat je het doorhebt, zijn ze in je account aan het inbreken.

En het gekke is: het werkt nog steeds. Anders zouden ze niet blijven bellen. Dus tijd om eens uit te zoeken hoe je ze herkent, en vooral: hoe je ervoor zorgt dat je er nooit in trapt.

AI helpt

De tijd van gebrekkig Engels met rare accenten is voorbij. Dankzij AI-technologie klinken de stemmen aan de telefoon steeds echter. Ze spreken vaker perfect Nederlands, kennen je naam en hebben soms zelfs details over je bankrekening of andere accounts. Het wordt dus steeds lastiger om direct te horen of je met een echte medewerker te maken hebt.

Ook de verhalen worden slimmer. Waar ze vroeger alleen maar geld beloofden, spelen ze nu in op je angst: je account is gehackt, er zijn verdachte transacties gezien, of je moet snel handelen om een probleem op te lossen. Ze hebben zelfs antwoorden klaar op kritische vragen. En omdat ze nu vaker in het Nederlands bellen, voelt het vertrouwder - en dat maakt het juist gevaarlijk.

Soms heb je een gesprek met AI, zonder dat je het zelf doorhebt. Wil je dit ervaren, download dan maar eens de Gemini-app (van Google) uit de Play- of App-store.

Dit zeggen de cijfers

Uit recent onderzoek van het CBS blijkt dat 16% van de Nederlanders in 2023 slachtoffer is geweest van online criminaliteit. Maar wat nog schokkender is: twee op de drie Nederlanders (65%) kreeg in dat jaar minstens één verdacht telefoontje, e-mail of bericht dat waarschijnlijk van een oplichter was.

Het opmerkelijkste? Van alle mensen die slachtoffer werden van zogenaamde 'phishing', trapte bijna 20% in een 'bankspoofing' - waarbij ze geld betaalden aan iemand die zich voordeed als bankmedewerker. Ook 'wangirifraude' (waarbij je terugbelt naar een duur nummer) en 'vriend-in-nood' acties (waarbij oplichters zich voordoen als een bekende die snel geld nodig heeft) komen vaak voor.

En hoewel deze telefoontjes steeds overtuigender worden - vooral nu ze vaker in het Nederlands zijn - is er goed nieuws: slechts 2% van de mensen die zo'n verdacht bericht krijgt, trapt er daadwerkelijk in. Maar nog steeds: dat zijn duizenden mensen die jaarlijks slachtoffer worden van deze praktijken.

Zo voorkom je dat je erin trapt

Ook in mijn omgeving zijn er mensen slachtoffer geworden. Ook mensen die toch redelijk techsavvy zijn. Dus probeer de gedachte “het gebeurt mij toch niet…” te vermijden.

Sommige tips lijken misschien logisch, maar toch trappen er nog steeds mensen in. En dat is niet gek: de trucs worden steeds slimmer. Daarom deze belangrijke reminders:

Allereerst: geen enkel bedrijf belt je zomaar. Niet PayPal, niet Google, niet je bank. Ze sturen je ook geen WhatsApp of sms. Als er echt iets aan de hand is, krijg je een bericht in je beveiligde omgeving - zoals je bankomgeving.

Ook belangrijk: ze vragen NOOIT om:

• Je wachtwoord

• Een beveiligingscode

• Om in te loggen via een link

• Om geld over te maken

• Om software te installeren

Er is altijd haast bij, dat is hun grootste tactiek. "Je moet nu handelen, anders..." Maar dat is juist het moment om even te stoppen. Hang op, zoek zelf het nummer op van het bedrijf en bel ze. Grote kans dat er helemaal niks aan de hand is.

En die "600 euro van PayPal" die je nog tegoed hebt? Als het te mooi klinkt om waar te zijn, dan is dat het meestal ook. Log zelf in bij PayPal en check je saldo - maar niet via een link die je krijgt!

Wees dus alert en laat je niet opjagen. Verbreek de verbinding en als je twijfelt, dubbelcheck het met iemand anders in je omgeving.

Top 5 artikelen op Nozie

• Dikke Deals van Action, Bol, Lidl en meer #24

• Ziggo Next Mini: 7 dingen die je eerst moet weten

• Zeldzame 2 euro munten: deze 10 zijn veel geld waard

• Review LSC Smart Connect stekker: slim voor weinig

• Spotify Music Pro, een extraatje voor de echte muziekliefhebber